Geen testament

Wanneer de erflater voor zijn overlijden niets heeft geregeld, dan bepaalt de wet de wijze waarop zijn nalatenschap moet worden verdeeld.

Wettelijk erfgenamen
Wanneer de erflater niets heeft geregeld, dan komt zijn nalatenschap toe aan zijn erfgenamen. Wie erfgenamen zijn is in de wet geregeld. De erfgenamen kunnen hun deel van de nalatenschap zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen.

Wanneer de erflater getrouwd was, dan zijn de erfgenamen de achterblijvende echtgenote en de kinderen.

Wanneer de erflater niet is getrouwd, dan erven zijn kinderen. Wanneer de erflater niet getrouwd is en geen kinderen heeft, dan erven zijn familieleden. Welke familieleden erven, wordt door de wet bepaald. Er is een volgorde. Kort gezegd erven eerst ouders en broers en zussen en daarna pas eventuele andere familieleden zoals grootouders. Wanneer bepaalde familieleden zijn vooroverleden, kan het zijn dat hun kinderen in hun plaats erven (plaatsvervulling).

De erfgenamen erven voor gelijke delen. Dit betekent dat ieder van hen hetzelfde krijgt. Wat zij uiteindelijk krijgen, is afhankelijk van de omvang van de nalatenschap.

Wettelijke verdeling

Wanneer de erflater is getrouwd, wordt de achterblijvende echtgenoot beschermd. De achterblijvende echtgenote wordt automatisch eigenaar van alle goederen en schulden van de erflater. Hierdoor kan de achterblijvende echtgenoot ongestoord doorleven en komt hij/zij niet te snel in de financiële problemen, omdat bijvoorbeeld de kinderen hun erfdeel al opeisen. Dit betekent dat hij/zij de woning kan blijven bewonen en over al het geld en de goederen die er zijn, kan blijven beschikken. Wij noemen dit de wettelijke verdeling.

De kinderen die erfgenaam zijn, krijgen dan voorlopig niets. Wel krijgen zij een geldvordering op de achterblijvende echtgenote. Om de hoogte van deze vordering te kunnen vaststellen dient na het overlijden de totale nalatenschap te worden vastgesteld. De geldvordering is meestal pas opeisbaar bij het overlijden van de achterblijvende echtgenote. Dit geldt ook voor kinderen die alleen recht hebben op hun legitieme portie. Ook zij krijgen voorlopig niets. Ook zij krijgen een geldvordering op de achterblijvende echtgenote die voorlopige niet opeisbaar is.

Let op: de regels voor de wettelijke verdeling gelden alleen als de erflater was getrouwd. De regels gelden niet voor het geval de erflater samenwonend was met een partner.

Afwikkeling nalatenschap
De wet bepaalt op welke wijze de nalatenschap moet worden afgewikkeld. Kort gezegd moeten de erfgenamen zelf afwikkelen en verdelen. Dit betekent onder meer dat zij schulden moet betalen en zo nodig hiervoor goederen moeten verkopen. Wanneer de erfgenamen daar samen niet uitkomen, kunnen zij de hulp inroepen van een vereffenaar. Ook kan de rechtbank een vereffenaar benoemen.